Republicado con autorización de http://discapacitodos.com/
Sobrevivir á infancia non é tarefa fácil na actualidade. As familias viven inmersas nunha percepción de medo e inseguridade que acolcha aos nenos -e non tan nenos- en capas de papel de burbulla, co único obxectivo de previr un suposto mal que non acaba de materializarse.
Segundo o Balance da criminalidade de 2013 o noso país goza dun descenso continuado da criminalidade desde 2002. Na actualidade a taxa de homicidios é a máis baixa da UE-15. Neste marco Galicia goza dunha situación privilexiada, cunha taxa de ofensas e delitos que corresponde á metade da media española. Só nos gañan en “pracidez e seguridade” Cantabria, Asturias e Estremadura.
Pero a pesar desta acumulación de datos obxectivos, contrastados e públicos, os proxenitores vivimos inmersos nun pánico continuo a que os nosos fillos sufran o ataque de calquera desaprensivo en calquera momento.
Por iso non lles deixamos xogar na rúa pola súa conta e confinámolos en parques valados, cheos de randeeiras cubertas de medidas de seguridade pasiva, indicacións de idade e teléfonos de emerxencia. Con todo xogar na rúa, nas prazas e nos escampados é, posiblemente, un dos mellores recordos que moitos gardamos da nosa nenez. Era neses momentos nos que puñamos a proba a nosa capacidade para encarar o risco e saír, ou non, vitoriosos.
Por iso xa ninguén vai andando só á escola ata que as hormonas adolescentes sobórdanlle polo nariz (e ás veces nin así), a pesar de que moitos psicólogos, pedagogos e outros pensadores levan anos alzando a voz a favor de recuperar esta práctica perdida. O xenial psicopedagogo e debuxante Francesco Tonucci (Frato) pasou a última década estudando o impacto en de esta práctica, entre outros, na redución de problemas de comportamento asociados ao diagnóstico de TDAH.
Por iso a habilidade para encarar riscos físicos está a verse mermada. Con randeeiras de seguridade, sen muros nin enreixados nin bordos, sen zonas esvaradías, elevadas ou de difícil acceso, os nosos pequenos xa non teñen un espazo no que exercitar habilidades motrices tan necesarias como o equilibrio ou a superación do medo ás alturas.
A puntaría xa non é o que era porque, obviamente, xa ninguén tira pedras. Non fai moito unha señora afeoulle a conduta ao meu marido e á miña filla porque tiraban pedriñas ao mar para facelas saltar sobre as augas. Segundo ela esas lasquiñas afectaban o calado do peirao e ao marisqueo.
De que os peques fabríquen o seu propio tirapedras e manexen ferramenta mellor xa nin falamos.
A puntaría xa non é o que era porque, obviamente, xa ninguén tira pedras. Non fai moito unha señora afeoulle a conduta ao meu marido e á miña filla porque tiraban pedriñas ao mar para facelas saltar sobre as augas. Segundo ela esas lasquiñas afectaban o calado do peirao e ao marisqueo.
De que os peques fabríquen o seu propio tirapedras e manexen ferramenta mellor xa nin falamos.
Vivimos inmersos na cultura do medo. Temos medo dos criminais, medo da nosa contorna física e até medo do medo. O medo como negocio responde a moitos intereses, como o lingüista Noam Chomsky e o cineasta Michael Moore entro outros, levan anos denunciando. Ese medo está a arrolar unha xeración insegura, asustadiza e incapaz de asumir o risco.
Este medo obvia, ademais, a máis sanguenta situación. A grandísima maioría das agresións infantís constitutivas de malos tratos danse no seo da familia e contorna próxima. No mundo 275 millóns de nenas e nenos son vítimas cada ano de violencia dentro dos seus fogares, espazo que debese ser de protección, de afecto e de resgardo dos seus dereitos. Aproximadamente un 5% dos nenos e nenas menores de 18 anos sofren ou sufriron malos tratos no seo das súas familias. Isto quere dicir que nunha aula de 25 alumnos o máis probable é que polo menos un deles sexa vítima de malos tratos na súa contorna próxima.
Deixemos de temer á rúa, aos parques, á cidade. O monstro, como temen a maioría dos nenos, non vive tras os edificios e en canellóns. O perigo non está aí fóra. Lamentablemente vive baixo a súa propia cama. Se queremos protexer ao noso menores eduquémoslles para ser valentes.